Podejmowanie działalności gospodarczej

Jednoosobowa działalność gospodarcza jest z pewnością dużym wyzwaniem dla każdego młodego przedsiębiorcy. Niezależność jaką ona daje wiąże się z wysokim ryzykiem, wymaga wykazania się odwagą przy podejmowaniu strategicznych decyzji. Już na wstępie przedsiębiorca musi wykazać się wiedzą z zakresu opodatkowania dochodów, finansowania przedsięwzięcia jak i tworzenia zaplecza dla własnej firmy.
 
Mało kto zdaje sobie sprawę, że po pierwszym roku prowadzonej działalności gospodarczej 1/4 firm zawiesza lub likwiduje swoją działalność.
 
O tym jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą, jak i gdzie skorzystać z dotacji celowych, oraz jak sobie radzić z najczęstszymi zagrożeniami przeczytacie Państwo w tym artykule.
 
Czym jest jednoosobowa działalność gospodarcza
Według przepisów Ustawy Prawo Przedsiębiorców z dnia 6 marca 2018 roku jest to "zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły".
 
Podstawowe cechy jednoosobowej działalności gospodarczej to m.in.:
  • cel zarobkowy – jest nastawiona na zysk,
  • ma charakter zorganizowany – np. wynajmowane są pomieszczenia do jej wykonywania, jest prowadzony marketing,
  • wykonywana jest w sposób ciągły – oznacza podejmowanie czynności w sposób ciągły, zmierzających do określonego celu. Działania mają charakter powtarzalny,
  • wykonywana jest we własnym imieniu i odpowiedzialność - nie jest zarządzana przez zewnętrzną osobę, podmiot.
Kluczowym znaczeniem w identyfikacji jednoosobowej działalności gospodarczej jest ponoszenie bezpośredniego ryzyka z nią związanego.
 
Prowadzenie działalności gospodarczej bez obowiązku rejestracji w CEIDG
Przedsiębiorca nie musi rejestrować własnej działalności gospodarczej, kiedy:
  • jest osobą fizyczną a przychody z prowadzonej działalności nie przekroczą w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia – w 2020 jest to 1300 zł,
  • nie prowadził działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy.
Działalność gospodarcza nierejestrowa - przywileje
Jeśli skorzystasz z przepisów o działalności gospodarczej nierejestrowej:
- nie musisz zgłaszać działalności gospodarczej w ewidencji przedsiębiorców (CEIDG), urzędzie skarbowym i GUS,
nie musisz płacić z tego tytułu składek w ZUS,
nie musisz płacić zaliczek na podatek,
nie musisz prowadzić rozbudowanej księgowości a uproszczoną ewidencję sprzedaży.
 
Działalność gospodarcza wyłączona z obowiązku rejestracji:
działalność gospodarcza w zakresie agroturystyki,
produkcja wina przez rolników,
rolniczy handel detaliczny.
 
Poza wymienionymi przypadkami prowadzenie firmy bez zakładania działalności gospodarczej jest zagrożone karą ograniczenia wolności i karą grzywny.
 
Jednoosobowa działalność gospodarcza - wady i zalety
Jednoosobowa działalność gospodarcza jest najprostszą forma prowadzenia własnego przedsiębiorstwa, jej rejestracja w CEIDG jest darmowa. Można ją zarejestrować przez Internet - wymóg posiadania konta ePUAP, lub autoryzując rejestrację odwiedzając najbliższy urząd gminy lub miasta. Forma jednoosobowej działalności gospodarczej nie wymaga tworzenia kapitału na start przedsiębiorstwa.
 
Zalety:
  • brak kosztów założenia działalności gospodarczej,
  • brak wymogów tworzenia kapitału przedsiębiorstwa,
  • elastyczność w otwieraniu, zawieszaniu i likwidacji działalności gospodarczej,
  • możliwość optymalizacji podatkowej poprzez wybór formy opłacania podatków,
  • niskie koszty obsługi księgowej,
  • ograniczone obowiązki sprawozdawcze.
Wady:
  • odpowiedzialność całym majątkiem za zobowiązania,
  • obowiązek odprowadzania składek na ubezpieczenia do ZUS,
  • konieczność podstawowej znajomości przepisów związanych z opodatkowaniem.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą?
Jak już wyżej wspominano każda czynność zarobkowa, która wykonywana jest we własnym imieniu w sposób ciągły spełnia definicję działalności gospodarczej. W związku z tym (z wyjątkami podanymi wyżej), musi zostać zarejestrowana. Niezależnie od tego, czy potencjalny przedsiębiorca zajmuje się sprzedażą gadżetów na aukcjach internetowych, czy udziela korepetycji, czy prowadzi jednoosobowy bar na weselach. Jeżeli te czynności dają stały przychód, powinien je zalegalizować.
 
Chcąc założyć jednoosobową działalność gospodarczą, należy wypełnić formularz CEIDG-1 na stronie ministerstwa lub e-PUAP . W zależności od tego, ile ma się czasu i gdzie aktualnie się znajduje, przyszły przedsiębiorca ma cztery opcje na złożenie wniosku:
  • osobiście, w urzędzie miasta lub gminy,
  • listem poleconym (poświadczonym notarialnie),
  • elektronicznie, z użyciem bezpiecznego podpisu kwalifikowanego,
  • elektronicznie, bez użycia bezpiecznego podpisu kwalifikowanego - e-PUAP
Jednoosobowa działalność gospodarcza - REGON i NIP
Kiedy pomyślnie przejdzie się przez rejestrację działalności gospodarczej i oficjalnie można mówić o sobie, że jest się przedsiębiorcą, kolejnymi ważnymi formalnościami są: zdobycie Numeru Regon oraz Numeru Identyfikacji Podatkowej.
 
Jeżeli w momencie zakładania jednoosobowej działalności gospodarczej, przyszły przedsiębiorca miał nadany wcześniej NIP, nie ulega on zmianie. Jeśli jednak w chwili składania druku rejestracyjnego CEIDG-1 nie posiada się NIP-u, zostanie on nadany po rejestracji. NIP jest niezbędny do celów podatkowych – na przykład przy podatku od towarów czy usług (w przypadku płatnika VAT). Z kolei numer REGON to podstawa w kontaktach z urzędem skarbowym czy Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Trzeba go także używać przy okazji rozliczeń oraz zawierania umów. Regon powinien też się znaleźć na wszystkich pieczęciach firmowych (zresztą tak jak NIP, adres i pełna nazwa firmy).
 
Jednoosobowa działalność gospodarcza formy opodatkowania
Dochód z prowadzonej działalności gospodarczej, jak każdy inny podlega opodatkowaniu. Już podczas wypełniania wniosku CEIDG-1 należy się zdecydować na konkretną jego formę. Osoba fizyczna może wybrać (jeżeli inne przepisy nie stanowią inaczej) formy opodatkowania:
 
Opodatkowanie na zasadach ogólnych (według skali podatkowej). Najprościej rzecz ujmując, stawką 17% opodatkowany jest dochód, czyli różnica pomiędzy osiągniętymi przychodami a kosztami uzyskania przychodu. Ten sposób rozliczenia ma wiele pozytywów, np. w zeznaniu rocznym, można skorzystać z różnego rodzaju ulg podatkowych (internetowej, prorodzinnej itd.). Jednak jeśli dochody będą wysokie (powyżej 85 528 zł), powinny zostać opodatkowane 32% stawką. W przypadku zasad ogólnych obowiązkowe jest także prowadzenie ewidencji księgowych: księgi rachunkowych lub księgi przychodów i rozchodów.
 
Podatek liniowy,
podobnie jak w przypadku opodatkowania na zasadach ogólnych to różnica pomiędzy przychodami i poniesionymi kosztami. Jednak w tym wypadku wartość podatku wynosi 19% i jest stała. I właśnie to jest największym plusem tego rodzaju opodatkowania. Niezależnie od tego, jakie jednoosobowa działalność gospodarcza przynosi dochody, stawka podatku będzie zawsze taka sama. Dodatkowo, tak jak w przypadku zasad ogólnych – jeżeli nie osiągnie się żadnego przychodu, nie płaci się nic.
 
Ryczałt
od przychodów ewidencjonowanych to forma, w której jednoosobowa działalność gospodarcza opodatkowana jest jedynie od przychodu, którego nie można pomniejszyć o poniesione koszty uzyskania przychodu. Wybierając tę opcję, podatnik decyduje się na jedną z pięciu zasadniczych stawek: 3%, 5,5%, 8,5%, 17% i 20%. Stawka, jaką wybierze przedsiębiorca, zależy od rodzaju wykonywanej działalności. Rozliczając się w ten sposób trzeba prowadzić uproszczoną ewidencję przychodów (w której nie wykazuje się kosztów). Dodatkowo, każde posunięcie przedsiębiorcy musi zostać udokumentowane – jest zobligowany do przechowywania dowodów zakupów, prowadzenia ewidencji przychodów oraz wykazu środków trwałych.
 
Karta podatkowa
charakterystyczne dla tej formy opodatkowania jest to, że wysokość podatku nie ma nic wspólnego z dochodem osiąganym przez przedsiębiorcę. Wysokość stawek karty podatkowej jest ustalana indywidualnie z naczelnikiem urzędu skarbowego i zależy od wielu czynników, między innymi od:
 
- liczby mieszkańców miejscowości, gdzie zarejestrowano działalność gospodarczą,
- rodzaju usług wykonywanych przez jednoosobową działalność gospodarczą.
 
Kartę podatkową wybiera się przede wszystkim ze względu na to, jaką działalność otwieramy. Przeznaczona jest przede wszystkim dla firm działających w zakresie gastronomii (ze sprzedażą napojów o zawartości alkoholu do 1,5%), usług rozrywkowych, edukacyjnych itp. Pełną listę działalności, które mogą skorzystać z karty podatkowej można znaleźć w art. 23 ust. 1 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym. Karta podatkowa posiada bardzo ścisłe limity zatrudnienia, oraz wymaga dodatkowych formalności. Więcej na temat karty podatkowej oraz innych form opodatkowania można przeczytać w artykule: Formy opodatkowania - jaki rodzaj opodatkowania wybrać?
 
Jednoosobowa działalność gospodarcza - składki ZUS
Zgłoszenie działalności gospodarczej na druku CEIDG-1 jest jednocześnie wnioskiem o rejestrację przedsiębiorcy jako płatnika składek do ZUS. Przedsiębiorca ma 7 dni od daty rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej zgłosić siebie do ubezpieczeń. Do tego celu służy druk ZUS ZUA (ubezpieczenie społeczne i zdrowotne) lub ZUS ZZA (tylko składka zdrowotna). Składki ZUS opłaca się do 10 dnia każdego miesiąca chyba że przedsiębiorca zatrudnia pracowników i od prowadza od wypłat potrącone składki. W takim przypadku termin opłacania składek przesuwa się do 15 dnia miesiąca.
 
Preferencje i zwolnienia w opłacaniu składek przy jednoosobowej działalności gospodarczej
Przedsiębiorca zatrudniony z tytułu umowy o pracę, który osiąga miesięczne oskładkowane wynagrodzenie równe lub wyższe niż minimalne w 2020 r. - 2600 zł brutto nie opłaca żadnych obowiązkowych składek na ubezpieczenie społeczne. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ma obowiązek odprowadzać pełne ubezpieczenie zdrowotne.
 
Istnieją również preferencje dla początkujących przedsiębiorców. Polegają one na tym, że przez pierwsze 6 miesięcy, liczone od dnia rozpoczęcia jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorca płaci wyłącznie składką zdrowotna jest to tak zwane "ulga na start", Po tym okresie mogą oni skorzystać przez kolejne 24 miesięcy ze składek preferencyjnych. Ulgi te nie przysługują tym przedsiębiorcom, którzy w ramach swojej działalności świadczą te same usługi na rzecz byłego pracodawcy w bieżącym lub poprzednim roku, którzy w okresie 60 miesięcy przed dniem rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej prowadzili już inną działalność gospodarczą w każdej formie. Jednoosobowo czy też w formie spółki cywilnej. 
 
Od 2019 roku przedsiębiorcy, którzy osiągają niewielki przychody mogą skorzystać z tzw. "Małego ZUS-u". Z ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy, których roczny przychód nie przekroczył 120 000 zł. Szczegóły zostały określone w artykule: Mały ZUS 2020.
 
Jednoosobowa działalność gospodarcza - firmowe konto bankowe
Dopinając wszystkie formalności, nie można zapomnieć o założeniu firmowego rachunku bankowego. Oczywiście, jednoosobowa działalność gospodarcza to forma działalności, w której nie ma obowiązku zakładania osobnego konta, jednak ze względów formalnych wydaje się to dobrym pomysłem. W większości banków już podczas zakładania konta firmowego wymagana jest pieczątka firmowa, dlatego warto o to zadbać już wcześniej. 
 
Jednoosobowa działalność gospodarcza - licencje i koncesje
Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej w podstawowym jej zakresie jest całkowicie bezpłatna. Występują w niektórych przypadkach dodatkowe opłaty. Związane są one z koniecznością uzyskania stosownych zezwoleń, licencji lub koncesji.
 
Koncesjonowana działalność gospodarcza
Zgodnie z przepisami koncesji wymaga działalność gospodarcza w zakresie:
- poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji,
- wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym,
- wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią,
- ochrona osób i mienia,
- rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych,
- przewozy lotnicze.
 
Dziedziny działalności gospodarczej, które wymagają uzyskania licencji
Poza koncesjami w regulowaniu wykonywanej działalności gospodarczej występują licencje. Bezwzględnie są one wymagane w działalności gospodarczej w zakresie:
- wykonywanie usług transportu drogowego; wykonywanie przewozów kolejowych osób lub rzeczy oraz udostępniania pojazdów trakcyjnych,
- pośrednictwo w obrocie nieruchomościami i zarządzanie nieruchomościami,
- prowadzenie agencji pracy, agencji pracy tymczasowej, instytucji szkoleniowej dla bezrobotnych organizującej - szkolenia za środki publiczne.
 
Regulowana działalność gospodarcza
Z uwagi na bezpieczeństwo społeczne ustawodawca przewidział szczególne przepisy dotyczące niektórych typów działalności gospodarczej.
 
Dziedziny należące do działalności regulowanej:
- prowadzenie: indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej, oraz kształcenie i kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów;
- prowadzenie: indywidualnej praktyki pielęgniarek, położnych, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych, a także kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych;
- przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców o czasowym okresie przechowywania;
organizacja wyścigów konnych;
- wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, napojów spirytusowych; wyrób, oczyszczanie, skażanie, odwadnianie alkoholu etylowego;
- usługi detektywistyczne;
- konfekcjonowanie i obrót środkami ochrony roślin;
- obrót materiałem siewnym;
- wytwarzanie i magazynowanie biokomponentów;
- prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców, pracowni psychologicznej dla instruktorów, egzaminatorów i kierowców. Organizowanie kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne;
- działalność telekomunikacyjna;
- organizowanie imprez turystycznych oraz pośredniczenie na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych (nie na rzecz organizatorów turystyki legitymujących się stosownym wpisem na listę);
- świadczeniu usług turystycznych obejmujących: polowania wykonywane przez cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, polowania za granicą;
- prowadzenie kantoru;
- prowadzenie przedsiębiorstwa składowego (domu składowego);
- działalność pocztowa nie wymagająca zezwolenia;
- prowadzenie stacji kontroli pojazdów;
- organizacja profesjonalnego współzawodnictwa sportowego.
 
Jednoosobowa działalność gospodarcza a Pieczątka firmowa
Nie tylko bank wymaga od przedsiębiorcy posiadania pieczęci. Jest ona przydatna przy wystawianiu różnego rodzaju dokumentów, podpisywaniu wniosków, umów jak i deklaracji i zeznań podatkowych. Jednakże, nie istnieją wprost żadne regulacje dotyczące nałożenia na przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą obowiązku posiadania pieczęci firmowej. Zatem osoba prowadząca działalność gospodarczą sama powinna dokonać wyboru, czy pieczątka firmowa jest mu potrzebna czy nie. Instytucje publiczne nie mogą wymagać od jakiegokolwiek obywatela więcej niż stanowi prawo. 
 
Prowadząc działalność gospodarczą nie ma sensu przyjmować postawy, że zmienimy samodzielnie świat. W wielu miejscach urzędnik będzie wymagał pieczęci i chcąc załatwić sprawy na których zależy przedsiębiorcy niestety to on musi się do żądań dostosować. 
 
Co zawiera pieczęć firmowa
Nikt nigdzie nie sprecyzował jej zawartości. Przyjmuje się z praktyki że pieczątka firmowa może zawierać:
- logo firmy,
- pełną nazwę firmy,
- adres siedziby,
- numer NIP,
- telefon kontaktowy, faks, adres e-mail.
 
Działalność gospodarcza a logo i nazwa firmy 
Prowadząc działalność gospodarczą szczególną uwagę trzeba poświęcić nazwie - aby nie była za długa i szybko zapadała w pamięć, a logo powinno być czytelne w każdej formie. Nazwa firmy może być strzałem w dziesiątkę lub tym, co pociągnie nas na dno. Trzeba mieć świadomość, że to od niej zależy pierwsze wrażenie klienta i to, czy w ogóle zechce skorzystać z naszych usług.
Logo firmy powinno być oryginalne i wieloznaczne przy czym posiadać takie cechy jak:
- Czytelność - logo powinno być z łatwością odczytane przez odbiorców;
- Łatwość w zapamiętaniu - należy zadbać o typografię i dobór kolorów, tak, aby logo firmy mogło być łatwo zapamiętane przez odbiorców;
- Spójny koncept - aby odbiorca widząc po raz pierwszy logo, wiedział, w jakiej branży działa dana firma;
- Dopasowanie i użyteczność - logo firmy pojawiać się będzie w różnych miejscach, w różnych rozmiarach i w różnych okolicznościach. W każdej z tej sytuacji musi wyglądać podobnie i dać się łatwo do niej dopasować.
 
 

Sfinansowanie dostosowania strony www do wymogów dostępności WCAG 2.1 AA ze środków NIW

Baner dofinaoswanie strony