Młodociani

 

 

 

1. Kto to jest młodociany pracownik?

Młodocianym, w rozumieniu Kodeksu pracy, jest osoba, która ukończyła 16 lat, a nie przekroczyła 18 lat. Zabronione jest zatrudnianie osób, które nie ukończyły 16 lat. Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające,  że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Młodociany nie posiadający kwalifikacji zawodowych może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego.

 

2. Jakie prace są wzbronione młodocianym pracownikom?

Zabronione jest zatrudnianie młodocianych pracowników przy pracach określonych w wykazie prac wzbronionych młodocianym.

 

(Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24.08.2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac Dz.U. z 2004 r. nr 200, poz. 2047 z późniejszymi zmianami)

 

Wykaz prac wzbronionych młodocianym pracownikom obejmuje:

I. Prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, wymuszoną pozycją ciała oraz zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu

1. Prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym

2. Prace wymagające stale wymuszonej i niewygodnej pozycji ciała

3. Prace zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu

II. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych

1. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych

2. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie pyłów

3. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników fizycznych

4. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników biologicznych

III. Prace stwarzające zagrożenia wypadkowe

Rozporządzenie określa również wykaz niektórych rodzajów prac wzbronionych młodocianym, przy których zezwala się na zatrudnianie młodocianych w wieku powyżej 16 lat. Są to następujące prace:

I. Prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, wymuszoną pozycją ciała oraz zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu

1. Prace związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym

Łączny czas wykonywania czynności wymienionych w pkt 1-5 w w/w rozporządzenia w ciągu doby nie może przekraczać 1/3 czasu pracy młodocianego.

2. Prace wymagające stale wymuszonej i niewygodnej pozycji przy pracy – pod warunkiem wykonywania ich nie dłużej niż 3 godziny na dobę.

3. Prace zagrażające prawidłowemu rozwojowi psychicznemu – wykonywane pomiędzy godziną 7 i 17.

II. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych, fizycznych i biologicznych

1. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników chemicznych

1)      Prace w zakładach poligraficznych przy trawieniu klisz i innych elementów, pod warunkiem wykonywania tych prac do 2 godzin na dobę.

2)      Prace przy barwieniu wyrobów włókienniczych oraz przy garbowaniu skór przy użyciu środków chemicznych, pod warunkiem że prace będą odbywały się w wymiarze do 12 godzin na tydzień w warunkach laboratoryjnych lub w wydzielonych dla celów szkolenia zawodowego i odpowiednio wyposażonych pomieszczeniach.

3)      Prace w kontakcie z czynnikami stwarzającymi ryzyko uczulenia, pod warunkiem uzyskania specjalistycznej opinii lekarskiej o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kontaktu z tymi czynnikami.

2. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie pyłów – pod warunkiem uzyskania specjalistycznej opinii lekarskiej o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kontaktu z tymi pyłami.

3. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników fizycznych

1)      Prace chłopców w wieku powyżej 17 lat:

2)      Prace w mikroklimacie gorącym do wartości 26 °C wskaźnika obciążenia termicznego WBGT, wykonywane do 3 godzin na dobę,

3)      Prace w mikroklimacie zimnym, z wyłączeniem prac w chłodniach i zamrażalniach,

4. Prace w narażeniu na szkodliwe działanie czynników biologicznych

III. Prace stwarzające zagrożenia wypadkowe

1)      Prace masarskie i kucharskie, przy wykrawaniu elementów na mięsa drobne, rozbiorze uzupełniającym i obróbce elementów mięsnych.

2)      Prace przy filetowaniu ryb.

3)      Prace przy budowie, naprawie i utrzymaniu nawierzchni kolejowej, w wydzielonym warsztacie szkolnym, na torach ułożonych wyłącznie dla celów szkoleniowych, na terenie ogrodzonym, z wyłączeniem bezpośredniego sąsiedztwa czynnych torów kolejowych dla ruchu pociągów.

4)      Prace kierowcy pojazdu silnikowego, jeśli program nauki zawodu przewiduje uzyskanie przez ucznia prawa jazdy uprawniającego do kierowania takim pojazdem.

5)      Prace marynarzy i rybaków.

6)      Prace przy obsłudze ciągników i samojezdnych maszyn rolniczych.

7)      Prace w zagłębieniach do 1,5 m obudowanych zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych.

8)      Niektóre rodzaje prac pod ziemią w górnictwie węglowym, w głębinowych kopalniach rud i kopalniach soli oraz w kamieniołomach i kopalniach odkrywkowych przewidziane w programach praktycznej nauki zawodu, wykonywane przez chłopców, pod warunkiem spełnienia następujących wymagań:

9)      Prace młodocianych w wieku powyżej 17 lat.

10)  Prace przy nieodpowiednim oświetleniu.

 

 

 

3. Jaki jest wymiar czasu pracy młodocianych pracowników?

Czas pracy młodocianego pracownika w wieku do 16 lat nie może przekraczać 6 godzin na dobę. Czas pracy młodocianego w wieku powyżej 16 lat nie może przekraczać 8 godzin na dobę. Do czasu pracy młodocianego wlicza się czas nauki w wymiarze wynikającym z obowiązującego programu zajęć szkolnych,  bez względu na to, czy odbywa się ona w godzinach pracy.

Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego jest dłuższy niż 4,5 godziny, pracodawca jest obowiązany wprowadzić przerwę w pracy trwającą nieprzerwanie 30 minut, wliczaną do czasu pracy.

Młodocianego nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej.

 

4. Jaki jest wymiar urlopów młodocianych?                                       

Młodociany uzyskuje urlop w wymiarze przedstawionym w poniższej tabeli:

 

Ilość przepracowanych miesięcy

Wysokość urlopu

Po upływie 6 miesięcy

12 dni

Po upływie roku

26 dni

Jednakże w roku kalendarzowym, w którym kończy on 18 lat, ma prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat.

Jeśli młodociany uczęszcza do szkoły, pracodawca jest zobowiązany do udzielenia urlopu w okresie ferii szkolnych. Młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu, o którym mowa powyżej, pracodawca może, na jego wniosek, udzielić zaliczkowo urlopu w okresie ferii szkolnych.

Pracodawca jest obowiązany na wniosek młodocianego, ucznia szkoły dla pracujących, udzielić mu urlopu bezpłatnego w okresie ferii szkolnych w wymiarze nie przekraczającym łącznie z urlopem wypoczynkowym 2 miesięcy.

 

 Przed zatrudnieniem młodocianego pracownika pracodawca powinien:

1. Uzyskać od młodocianego pracownika:

- Świadectwo ukończenia gimnazjum (nie wolno zatrudniać młodocianych pracowników, którzy nie ukończyli gimnazjum z wyjątkiem szczególnych sytuacji określonych odrębnymi przepisami).

- Świadectwo lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża zdrowiu.

3. Przekazać informacje młodocianemu pracownikowi oraz przedstawicielowi ustawowemu młodocianego pracownika o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.

4. Posiadać program nauczania uwzględniający liczbę godzin nauki oraz rozkład zajęć szkolnych.

5. Zapewnić młodocianemu pracownikowi opiekę i pomoc, niezbędną do przystosowania się do właściwego wykonywania pracy oraz prowadzić ewidencję pracowników młodocianych.

 

Główny Inspektorat Pracy

Sfinansowanie dostosowania strony www do wymogów dostępności WCAG 2.1 AA ze środków NIW

Baner dofinaoswanie strony